Mindfulness is een manier om met aandacht naar het hier en nu te kijken zonder gedachten of gebeurtenissen te veroordelen. Mensen vanuit allerlei filosofische stromingen passen het al duizenden jaren toe. Binnen de ACT opleiding van CIVAS neemt mindfulness een belangrijke plaats in. Met oefeningen waar je cliënten (en jijzelf!) een leven lang baat bij kunnen hebben.

Mindfulness staat voor aandacht, acceptatie en aanvaarding. Het is een manier om bewust, open en vriendelijk naar jezelf te kijken. Je gedachten vormen geen waarheden waar je je tegen verzet, maar gebeurtenissen die nu eenmaal plaatsvinden. Oefeningen in mindfulness waarbij je met milde aandacht naar je gedachten en omgeving kijkt zijn een belangrijk onderdeel van ACT therapie in de praktijk.

Mindfulness kun je niet goed of fout doen. Er is geen doel, alleen al bezig zijn met de oefeningen is  voldoende.  En door vaak te oefenen word je er vanzelf beter in. Je best doen bij mindfulness binnen ACT therapie betekent alleen: steek er tijd in en heb geduld. Dat geldt voor cliënten, maar ook voor de ACT coach of therapeut. Er zijn meer momenten op een dag waarop je mindful kunt zijn dan je denkt. De omgeving in je opnemen als je in de file staat, een bos bloemen heel aandachtig bestuderen of goed ruiken en proeven tijdens het koken. Zo kun je bij tal van activiteiten stilstaan bij gedachten, emoties en andere prikkels die je ervaart.

Wil je eerst leren hoe je mindful in het leven staat voor je aan ACT begint, dan is de opleiding Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) van CIVAS misschien een goede voorbereiding. MBCT is een combinatie van meditatietechniek en cognitieve gedragstherapie die onder andere wordt ingezet bij cliënten met depressieve gevoelens en angst. MBCT leert hoe je negatieve gevoelens kunt loslaten en de werkelijkheid leert accepteren zoals deze is. Waar ACT daarbij ook gericht is op de bewustwording van problematische gedachten, is het doel van MBCT hoofdzakelijk leren mindful in het leven staan.

MBCT legt nog meer dan ACT therapie de nadruk op oefenen. Cliënten doen dat samen met hun coach, maar ook veel thuis. Liefst 45 minuten per dag. Niet praten, niet nadenken, maar oefenen met meditatietechnieken. Zoals de body scan of leren stil te zijn. Het regelmatig uitvoeren van deze oefeningen zorgt onder andere voor een betere nachtrust, betere concentratie en innerlijke rust. Zo leren cliënten beter om te gaan met stress en gaan ze weer meer genieten van het leven.

Een bekende metafoor binnen de mindfulness is ‘troebel water’. Stel, je zit aan een meertje en je laat per ongeluk je autosleutel in het water vallen. Je graait driftig in het water om de sleutel te vinden, waardoor het water troebel wordt. Je ziet niks meer, maar je móét die sleutel vinden en blijft star doorzoeken. Het water blijf troebel en je ziet de sleutel niet. Dan zet je een stap naar achteren en neem je even afstand. Je wacht geduldig af tot het water heel langzaam weer helder wordt en ja hoor, je ziet de sleutel liggen. “Heb je het geduld om troebel water met rust te laten totdat het vanzelf weer helder wordt”, zei de Chinese wijsgeer Lao Tse. Beginnen met mindfulness betekent vaak dat er een storm van gedachten door je heen gaat: troebel water. Door een stapje terug te zetten geef je het water de kans om weer helder te worden. Daar is geduld voor nodig. De gedachten zijn er nog, maar je ervaart meer rust