Wie een ontstekingsremmend voedingspatroon wil samenstellen heeft een brede theoretische basis nodig. Die theorie gaat pas echt leven als je alle kennis kunt omzetten in praktische adviezen en recepten voor jouw cliënten. Als leidraad voor elk orthomoleculair voedingsadvies kennen we zeven pijlers. Met als motto: eet niet te veel, maar wel gevarieerd.

Bij de verbranding van voedsel, de versterking van je afweer en ontgifting van je lichaam komt zuurstof vrij. Bij dit proces – oxidatie genoemd – ontstaan bijproducten die we vrije radicalen noemen. Vrije radicalen (instabiele moleculen) zijn onvermijdelijk. Ze zitten in de (verontreinigende) lucht die je inademt en ze ontstaan bijvoorbeeld ook door zonlicht op je huid. Een lage dosis vrije radicalen in je lichaam is nuttig. Vrije radicalen verbeteren de vetverbranding, vergroten de insulinegevoeligheid en helpen om virussen en infecties tegen te gaan.

Binnen een orthomoleculair dieet zijn de belangrijkste bronnen voor ontzurende voeding fruit en groente. Zorg daarom bij elke maaltijd, ook het ontbijt, voor een ruime hoeveelheid groente. Voor een goede balans eet je tijdens een maaltijd meer groente (met micronutriënten) dan eiwitten, vetten en granen. Fruit eet je bij voorkeur voorafgaand aan een maaltijd. Hierbij geldt: niet te veel vanwege suiker en fructose.

Groente is ontzettend belangrijk vanwege de ontzurende werking. Minstens 400 gram per dag, maar 700 gram is nog beter! Ook de vezels en fytonutriënten (plantaardige voedingsstoffen) in groente hebben een positief effect op de gezondheid. Overigens geldt dit niet voor alle fytonutriënten. In tarwe en aardappelen zit bijvoorbeeld lectine, dat schadelijk is voor het darmslijmvlies.

Verzadigd vet slaat zich op in ons lichaam; dat willen we dus graag minimaliseren. Beperk daarom het eten van volle zuivel, vlees (vooral varken en lam), kant-en-klaar-producten, koek, chips, margarine en suiker. Vervang dit door onverzadigd vet en er ontstaat een betere vet-zuurbalans. Denk aan vette vis, avocado, olijven. Maar ook wild of gevogelte kunnen prima op het menu.

Met de keus voor onverzadigd vet ben je er nog niet binnen een orthomoleculair dieet. Er is namelijk een belangrijk verschil tussen omega 3 en omega 6 vetzuren. Een teveel aan omega 6 in de vorm van linolzuur bevordert ontstekingen, terwijl omega 3 juist ontstekingsremmend werkt. Omega 6 zit in kant-en-klaar-producten, zonnebloemolie en granen. Omega 3 vetzuren zit in vette vis, zoals zalm, makreel en haring. Andere bronnen zijn spinazie en postelein.

De stap naar plantaardige eiwitten is niet altijd even makkelijk. Zeker niet voor mensen die gewend zijn aan een maaltijd van aardappels, vlees en groente. Vis is een aardig alternatief, maar een teveel aan vis zorgt voor een disbalans. Wat dan wel? Goede vervangers van dierlijke eiwitten zijn paddenstoelen, sperziebonen, snijbonen of geroosterde pijnboompitten. Ook peulvruchten (tuinbomen, bruine bonen) zijn goede alternatieven, maar deze zijn zwaarder verteerbaar. Zeker als je het niet combineert met granen (en dat doen we niet vanwege omega 6 vetzuren die ontstekingsbevorderend werken). Wees dus spaarzaam met peulvruchten.

Door de juiste voedingsmiddelen te nuttigen krijgt je lichaam gezonde micronutriënten binnen, zoals vitaminen, mineralen en sporenelementen. Vooral biologische en seizoensproducten zijn rijk aan deze nuttige bouwstoffen. De crux binnen de orthomoleculaire voedingsleer is nu zo goed mogelijk te profiteren van die voedingsstoffen door remmende stoffen uit voeding te vermijden. Remmend zijn bijvoorbeeld cafeïne (koffie, zwarte thee), fytinezuur (brood, peulvruchten), fosfor (cola, zaden en noten) en suiker. Denk daarbij niet alleen aan frisdrank of taart: ook in een blik doperwten of tomatensaus zit suiker.

Vermoeidheid is vaak terug te voeren op een schommelende bloedsuikerspiegel. Voor meer energie is het van belang die spiegel constant te houden. Beperk daarvoor zoveel mogelijk het gebruik van koolhydraten. Stap 1: stop met witte suiker. Suiker leidt niet alleen tot een disbalans in je bloedsuikerspiegel, maar ondermijnt ook je immuunsysteem. Koolhydraten met vezels kunnen wel, maar lang niet elke bron is een verstandige keuze. Fruit, brood en koffie zorgen voor veel schommelingen in je bloedsuikerspiegel.